Urlop wypoczynkowy

Prawo do urlopu jest jednym z podstawowych praw pracowników. Pracodawca musi być świadomy tego, iż za nieprzestrzeganie przepisów w tym zakresie, może zostać nałożona na niego kara. 

Z dzisiejszego wpisu dowiesz się:

• czym jest urlop wypoczynkowy,
• co oznacza urlop w naturze,
• jaki jest zakres podmiotowy,
• jaki jest wymiar urlopu wypoczynkowego,
• jak udziela się urlopu wypoczynkowego,
• jak wygląda kwestia urlopu wypoczynkowego w okresie wypowiedzenia umowy,
• z jakich elementów składa się prawidłowy wniosek o urlop. 

 

Definicja urlopu wypoczynkowego

Urlop wypoczynkowy jest corocznym, nieprzerwanym i płatnym okresem zwolnienia pracownika od obowiązku świadczenia przez niego pracy u pracodawcy. Uregulowania dotyczące urlopu wypoczynkowego znajdują się zarówno w Kodeksie pracy, jak i w Konstytucji. Celem urlopu wypoczynkowego jest zregenerowanie sił przez pracownika.

 

Urlop w naturze – co oznacza? 

Prawo do urlopu w naturze jest wynikiem celu urlopu wypoczynkowego. Jak wcześniej wspomniano, celem urlopu wypoczynkowego jest regeneracja pracownika, dlatego też urlopu udziela pracodawca. Wyłącznie w wyjątkowych sytuacjach w zamian za urlop wypoczynkowy wypłaca się ekwiwalent. 

 

Zakres podmiotowy urlopu wypoczynkowego

Prawo do urlopu wypoczynkowego posiada pracownik, który świadczy pracę na podstawie umowy:

• o pracę,
• wyboru,
• mianowania,
• powołania,
• spółdzielczej umowy o pracę,
• o pracę nakładczą (dotyczy to niektórych osób). 

 

Wymiar urlopu wypoczynkowego

W kwestii urlopów wypoczynkowych ważnym aspektem jest to, jakie warunki musi spełnić pracownik, aby otrzymał on urlop w danym wymiarze.

Pracownikowi, który jest zatrudniony krócej niż 10 lat, przysługuje 20 dni urlopu. Do okresu zatrudnienia należy zaliczyć również ukończenie szkoły:

• zawodowej – 3 lata,
• średniej ogólnokształcącej – 4 lata,
• średniej  zawodowej – 5 lat,
• policealnej – 6 lat,
• wyższej – 8 lat.

Pracownikowi, który jest zatrudniony dłużej niż 10 lat, przysługuje 26 dni urlopu. W tym przypadku do okresu zatrudnienia zalicza się również ukończenie szkoły:

• zawodowej – 3 lata,
• średniej ogólnokształcącej – 4 lata,
• średniej  zawodowej – 5 lat,
• policealnej – 6 lat,
• wyższej – 8 lat.

Ważne: jeśli pracownik ukończył szkołę wyższą, to do okresu zatrudnienia nie jest wliczony dodatkowo okres szkoły średniej. 

 

Udzielenie urlopu wypoczynkowego

Urlop wypoczynkowy jest udzielany w dniach, jednak rozliczenie go jest godzinowe. Co to oznacza? Jeden dzień urlopu wypoczynkowego odpowiada 8 godzinom pracy. Warto wspomnieć również o tym, że w sytuacji, kiedy system pracy wynosi więcej niż 8 godzin na dobę bądź pracownik jest zatrudniony w niepełnym wymiarze godzin, wówczas zastosowanie ma zasada przeliczeń godzinowych. 

 Pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu pracownikowi w tym roku kalendarzowym, w którym pracownik nabył prawo do urlopu wypoczynkowego. W sytuacji, kiedy nie jest to możliwe, pracodawca musi udzielić pracownikowi zaległego urlopu najpóźniej do 30 września kolejnego roku. 

 

Urlop wypoczynkowy a okres wypowiedzenia

W okresie wypowiedzenia umowy pracownik powinien wykorzystać urlop zarówno bieżący, jak i zaległy. W tym przypadku pracodawca ma obowiązek udzielenia urlopu wypoczynkowego bez wcześniejszego złożenia wniosku urlopowego przez pracownika i bez jego zgody. Nie wpływa na to ani długość okresu wypowiedzenia ani to, kto wypowiedział umowę. 

 

Wniosek o urlop wypoczynkowy

Wniosek o urlop wypoczynkowy składa się w formie pisemnej. Nie ma jednak terminu, w którym pracownik jest zobowiązany do tego, aby przedłożyć ten wniosek pracodawcy. Tutaj należy kierować się aspektami organizacyjnymi. Im wcześniej pracodawca otrzyma od pracownika wniosek o urlop wypoczynkowy, tym łatwiej będzie mu zorganizować pracę. Przed planowanym urlopem wypoczynkowym należy złożyć wniosek.

Elementy wniosku o urlop wypoczynkowy to:

• wskazanie pracodawcy,
• wskazanie wnioskodawcy (pracownika),
• data oraz miejsce sporządzenia wniosku,
• tytuł pisma tj. wniosek o urlop wypoczynkowy, wniosek o udzielenie urlopu wypoczynkowego,
• prośba o udzielenie urlopu,
• wskazanie początku oraz końca urlopu (data rozpoczęcia oraz zakończenia urlopu wypoczynkowego),
• własnoręczny podpis. 

 

Jeśli masz jakiekolwiek wątpliwości czy pytania odnośnie właściwego wymiaru urlopu czy jego udzielania, zapraszamy do konsultacji z naszymi specjalistami z Kancelarii Centrum Prawa Pracy.