Zwolnienia indywidualne w zwolnieniach grupowych
Zwolnienia indywidualne, zgodnie z ustawą o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników to wypowiedzenia dokonane przez pracodawców oraz porozumienia stron, które nie dotyczą jedynie pojedynczych zatrudnionych, ale także grup, które liczą mniej niż 20 pracowników i przyczyny niedotyczące pracowników są jedynym powodem, który uzasadnia wypowiedzenie stosunków pracy.
W tej publikacji omówimy następujące kwestie:
- przyczyny i okoliczności, które stanowią powód zwolnienia,
- osoby podlegające szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy,
- szczególna ochrona trwałości stosunku pracy,
- wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony,
- odprawa pieniężna,
- roszczenie o ponowne zatrudnienie,
- uprawnienia pracownika w przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy.
Przyczyny i okoliczności, które są powodem zwolnienia
Przyczyny niedotyczące pracowników są powodem zwolnienia grupowego. Jednak wraz z przyczynami mogą występować okoliczności, które są dodatkowym bodźcem dla pracodawcy. Mogą one przemawiać za tym, aby rozwiązać stosunek pracy z konkretnym pracownikiem. Należy jednak wspomnieć, iż bez zaistnienia przyczyn niedotyczących pracowników nie jest możliwe uzasadnienie rozwiązania stosunku pracy w tym przypadku.
Jedną z takich przyczyn jest na pewno wypowiedzenie umowy o pracę z powodu odwołania pracownika z funkcji członka zarządu spółki handlowej, chyba że pracodawca może udowodnić, że przyczyną odwołania z funkcji były okoliczności, które dotyczyły pracownika.
Osoby podlegające szczególnej ochronie przed rozwiązaniem stosunku pracy
Jeśli chodzi o osoby, które podlegają szczególnej ochronie przed wypowiedzeniem bądź rozwiązaniem stosunku pracy i można wobec nich wypowiedzieć stosunek pracy w ramach grupowego zwolnienia, to pracodawca może rozwiązać stosunek pracy z nimi w sytuacji, kiedy zakładowa organizacja związkowa w terminie 14 dni od dnia otrzymania zawiadomienia o zamierzonym wypowiedzeniu nie zgłosi sprzeciwu.
Pracodawca ma również prawo do tego, aby wypowiedzieć tym pracownikom warunki pracy i płacy, jeśli przyczyny niedotyczące pracowników są wyłącznym powodem braku możliwości dalszego zatrudniania tych pracowników. Pracodawca musi jednak przeprowadzić konsultacje.
⬇ O konsultacjach pisaliśmy więcej tutaj:
https://centrumprawapracy.pl/restrukturyzacja-zatrudnienia/zwolnienia-grupowe-obowiazki-pracodawcy/
Jeśli wypowiedzenie warunków pracy i płacy będzie przyczyną obniżenia wynagrodzenia, wówczas takiemu pracownikowi przez maksimum 6 miesięcy przysługuje dodatek wyrównawczy. Nie dotyczy to jednak pracowników, którzy korzystają właśnie ze szczególnej ochrony, która wynika z usprawiedliwionej nieobecności w pracy.
Szczególna ochrona trwałości stosunku pracy
W ustawie zostały wprowadzone szczególne regulacje, które dotyczą zwolnień pracowników. W przypadku zwolnień grupowych pracodawca może wypowiedzieć umowę o pracę pracownikowi, który podlega szczególnej ochronie.
Kolejna szczególna regulacja dotyczy pracowników, którzy korzystają z urlopu bądź są nieobecni w pracy z usprawiedliwionych przyczyn. Zgodnie z przepisami, pracownikom, którzy np. przebywają co najmniej 3 miesiące na urlopie bezpłatnym, wychowawczym czy szkoleniowym pracodawca może wypowiedzieć stosunek pracy. Nie dotyczy to jednak urlopu macierzyńskiego, ponieważ w tym przypadku mają zastosowanie inne postanowienia ustawy.
⬇ W poprzednim wpisie zawarliśmy także listę osób szczególnie chronionych:
https://centrumprawapracy.pl/restrukturyzacja-zatrudnienia/zwolnienia-grupowe-warunki-i-kryteria/
Wypowiedzenie umowy o pracę na czas określony
W sytuacji, kiedy pracownik zatrudniony na umowę o pracę na czas określony będzie kwestionować wypowiedzenie, wówczas na pracodawcy spoczywa obowiązek zaistnienia okoliczności, które będą uzasadniać wypowiedzenie.
Odprawa pieniężna przy zwolnieniu indywidualnym
Osoby, z którymi pracodawca rozwiązał stosunek pracy w ramach zwolnień indywidualnych, z przyczyn niezależnych od pracownika, mają prawo do odprawy.
⬇ O odprawie przeczytasz tutaj:
https://centrumprawapracy.pl/restrukturyzacja-zatrudnienia/zwolnienia-grupowe-warunki-i-kryteria/
Roszczenie o ponowne zatrudnienie
Pracownicy, których dotyczy zwolnienie indywidualne (tylko w ramach zwolnienia grupowego), mają również prawo do domagania się od pracodawcy ponownego zatrudnienia. Zgodnie z tym przepisem, w sytuacji ponownego zatrudniania pracowników w danej grupie zawodowej, pracodawca powinien zatrudnić pracownika, jeśli ten zgłosi zamiar podjęcia pracy w ciągu roku od dnia rozwiązania z nim stosunku pracy. Pracodawca w ciągu 15 miesięcy od dnia rozwiązania stosunku pracy z pracownikiem w ramach zwolnienia grupowego, powinien go zatrudnić ponownie. Przyjmuje się także, że decyzja pracownika powinna zostać przedstawiona na piśmie.
Uprawnienia pracownika w przypadku niezgodnego z prawem rozwiązania stosunku pracy
Pracownik, którego dotyczyło zwolnienie indywidualne przy zwolnieniach grupowych i rozwiązano z nim stosunek pracy z naruszeniem przepisów ma takie uprawnienia, jak pracownik, z którym rozwiązano stosunek pracy z naruszeniem Kodeksu Pracy. Dotyczy to:
- naruszeń o charakterze formalnym, tj. sposobu sporządzenia dokumentacji,
- pracownik może zakwestionować „materialny” sposób rozwiązania stosunku pracy, tj. kryterium, które uzasadnia wybór pracownika, który jest zwolniony czy też dyskryminacja.
W sytuacji, kiedy rozwiązuje się stosunek pracy z przyczyn niedotyczących pracowników przy rozpatrywaniu możliwych naruszeń w kwestii zwolnień, stosuje się przepisy Kodeksu Pracy.
Jeśli zostałeś zwolniony w ramach zwolnienia grupowego, a pracodawca nie wypłaca Ci należnej odprawy i chciałbyś wiedzieć jakie masz prawa, skonsultuj się ze specjalistami z Centrum Prawa Pracy – adwokaci wyjaśnią Ci, jakie masz możliwości i podejmą działania w Twojej sprawie.