Ochrona wynagrodzenia za pracę

Wynagrodzenie jest szczególnie chronione przepisami prawa pracy. Ochrona wynagrodzenia za pracę ma na celu chronienie pracownika przed utrata zarobku, nieterminowym wypłacaniem wynagrodzenia przez pracodawcę czy obniżeniem pensji. 

Zagadnienia, które dziś przedstawimy to: 

• Obowiązek wypłaty wynagrodzenia, 
• Wypłata wynagrodzenia zasadniczego, 
• Częstotliwość, miejsce i czas wypłaty wynagrodzenia,
• Potrącenia. 

 

Obowiązek wypłaty wynagrodzenia 

Z przepisów prawa pracy wynika opłatny charakter zatrudnienia, jak również konieczność wypłaty wynagrodzenia każdemu pracownikowi. Wymóg odpłatności nie ogranicza się do wynagrodzenia zasadniczego, bo obejmuje też inne składniki wynagrodzenia. Zaliczamy do nich: świadczenia związane z podróżą służbową, pracę w godzinach nadliczbowych, pracę w porze nocnej.

Z obowiązkiem wypłaty wynagrodzenia wiąże się również zakaz zrzeczenia się wynagrodzenia. Nie jest możliwe ani całkowite zrzeczenie się ani częściowe. Pracownik nie może również przenieść swojego wynagrodzenia na inną osobę. Jeśli zawrze taką umowę z pracodawcą, to jest ona nieważna. 

 

Wypłata wynagrodzenia zasadniczego

Podstawowym sposobem wypłaty wynagrodzenia jest forma pieniężna. Jeśli chodzi o inne formy, to są uregulowane w układzie zbiorowym pracy i ustawach, jednak forma ta może być tylko częścią wynagrodzenia. 

Kolejny ważny aspekt to sposób wypłaty wynagrodzenia. Obowiązek wypłaty wynagrodzenia nie musi być wyłącznie spełniony poprzez wypłacenie pieniędzy do rąk pracownika. Może mieć formę przelewu na konto bankowe, jeśli pracownik wyraził na to zgodę na piśmie lub tak stanowi układ zbiorowy pracy. Uregulowanie to ma charakter bezwzględnie obowiązujący, bo oznacza, że forma ustna będzie nieważna. Nawet jeśli takie uregulowanie znajduje się w regulaminie, to również jest ono nieważne.

 

Częstotliwość, miejsce i czas wypłaty wynagrodzenia

Wypłaty wynagrodzenia za pracę dokonuje się „z dołu”, co najmniej raz w miesiącu, w ustalonym terminie, który jest stały. Termin ten regulują przepisy zawarte w regulaminie pracy lub innych przepisach prawa. Zgodnie z przepisami, termin nie może być późniejszy aniżeli pierwsze 10 dni następnego miesiąca. Wynagrodzenie może być wypłacane także „z góry”, ale muszą stanowić o tym umowa. Miejscem wypłaty wynagrodzenia jest siedziba pracodawcy, chyba że strony oznaczą inaczej. Jednak miejsce to nie może pogarszać sytuacji pracownika. 

 

Potrącenia

Przepisy prawa pracy wprowadzają zamknięty katalog należności, które pracodawca może potrącić z wynagrodzenia pracownika.  Można do nich zaliczyć alimenty i inne tytuły wykonawcze, które są instytucjami prawnymi i nie budzą wątpliwości. Do tego dochodzą też kary porządkowe. Kategorią niejednoznaczną są zaliczki. Według doktryny za zaliczki uznaje się za wypłacone lub pobrane od pracownika kwoty pieniężne, które przeznacza się na pokrycie wydatków związanych z wykonywaniem pracy np. zakup paliwa, koszty podróży służbowych. 

Zdarza się tak, że pracodawca nie ma możliwości dokonywania potrąceń. Wówczas jest zmuszony do tego, aby wystąpić przeciwko pracownikowi z roszczeniami o świadczenia. Nie może potrącić ich z wierzytelności szczególnie chronionych, nawet jeśli roszczenia te są uzasadnione pod kątem prawnym i faktycznym. 

Przepisy prawa mówią jeszcze o potrąceniach, których może dokonywać pracodawca po uprzedniej zgodzie pracownika. Zgoda ta ma formę pisemną. Pracodawca nie może jednak wywierać presji na pracowniku, by ten wyraził zgodę na te potrącenia. Do tego rodzaju potrąceń można zaliczyć: zwrot części opłaty za karty sportowe, składki za dobrowolne ubezpieczenie. 

 

Limity potrąceń przedstawiają się następująco: 

• potrącenia mogą być dokonywane do wysokości 3/5 wynagrodzenia (świadczenia alimentacyjne),
• inne należności – maksymalnie do wysokości 1/2 pensji. W tym przypadku należy jednak zachować kwotę graniczną, dzięki której pracownik nadal będzie posiadał środki niezbędne do życia.  

 

Pracodawca potrącił z pensji zbyt dużo należności? Nie wiesz czy potrącenia nie są zbyt wysokie? A może nie wypłaca wynagrodzenia? Skontaktuj się ze specjalistami z naszej kancelarii – pomagamy tylko pracownikom.