Świadczenia związane z odejściem z pracy

Z odejściem z pracy wiąże się kilka rodzajów świadczeń, które należą się pracownikowi. Pracodawca ma zatem obowiązek wypłacenia pracownikom lub członkom ich rodzin świadczenia w przypadku ustania stosunku pracy. 

W dzisiejszym wpisie omawiamy następujące kwestie:

• odprawę emerytalną i rentową i jej wysokość,
• odprawę pośmiertną.

 

Odprawa emerytalna i rentowa

Odprawa emerytalno-rentowa to świadczenie, które ma złagodzić skutki utraty pracy i rozpoczęcia korzystania ze świadczeń emerytalno-rentowych, niższych od wynagrodzenia. 

Aby móc uzyskać odprawę emerytalno-rentową, pracownik musi spełnić kilka warunków łącznie. Do warunków tych zaliczamy:

• spełnienie warunków uprawniających do otrzymania renty lub emerytury, 
• pracownik musi przejść na rentę lub emeryturę, 
• należy rozwiązać stosunek pracy,
• związek między rozwiązaniem stosunku pracy a przejściem na rentę lub emeryturę. 

Rozwiązanie umowy o pracę na mocy porozumienia stron przed uzyskaniem wieku emerytalnego, nie jest rozwiązaniem stosunku pracy w związku z przejściem na emeryturę, dlatego nie uprawnia go to do otrzymania odprawy emerytalnej. 

Jednorazowa odprawa pieniężna nie przysługuje pracownikowi, który przechodzi na rentę rodzinną. Również świadczenie przedemerytalne nie jest ustaniem stosunku pracy.

Odprawa emerytalno-rentowa przysługuje osobom nawet po rozwiązaniu stosunku pracy, czyli wtedy, kiedy osoba ta nie jest już pracownikiem. Jest to możliwe, gdy pracownik zaczął chorować, kiedy był jeszcze zatrudniony, a koniec choroby miał miejsce po ustaniu stosunku pracy. Wówczas nabywa prawo do renty lub emerytury. 

Odprawa emerytalna i rentowa to świadczenie jednorazowe, które nie jest powtarzalne. Pracownik, który otrzymał już odprawę emerytalną, nie może ponownie nabyć prawa do niej. 

 

Świadczenie przysługuje pracownikowi, który spełnia powyższe warunki, niezależnie od tego, czy pracownika zatrudniono na podstawie umowy o pracę czy powołania itp. Odprawa przysługuje w wysokości 1-miesięcznego wynagrodzenia. Wysokość odprawy może być korzystniejsza na podstawie przepisów wewnątrzzakładowych, ujętych np. w regulaminie wynagradzania czy układzie zbiorowym pracy.

 

Odprawa pośmiertna

Prawo do otrzymania odprawy pośmiertnej wynika z trwania stosunku pracy, jednak świadczenie to nie jest świadczeniem na rzecz pracownika, ale na rzecz jego rodziny. 

Osobami uprawnionymi do odprawy pośmiertnej są:

• małżonek (za wyjątkiem małżonka będącego w separacji),
• członkowie rodziny, którzy są uprawnieni do uzyskania renty rodzinnej,
• rodzice pracownika, jeśli ubezpieczony przed śmiercią przyczyniał się do ich utrzymania bądź ukończyły 50 lat lub wychowują minimum jedno z dzieci, wnucząt czy rodzeństwa, którzy są uprawnieni do renty po zmarłym. 

Wysokość odprawy jest zależna od stażu pracy u aktualnego pracodawcy:

• 1-miesięczne wynagrodzenie – zatrudnienie krócej niż 10 lat, 
• 3-miesięczne wynagrodzenie – zatrudnienie przez co najmniej 10 lat,
• 6-miesięczne wynagrodzenie – pracownik był zatrudniony minimum 15 lat. 

Jeśli wcześniej doszło do przejścia zakładu pracy lub jego części,  wówczas dolicza się ten okres do stażu zakładowego. 

 

Odprawa pośmiertną dzieli się w równych częściach między wszystkie osoby uprawnione. Jeśli po zmarłym pracowniku wyłącznie jeden członek rodziny jest uprawniony do tego świadczenia, przysługuje mu odprawa w wysokości połowy należnej kwoty. 

Jeżeli pracodawca ubezpieczył pracownika, a odszkodowanie wypłacone przez ubezpieczyciela jest niższe niż to określone wyżej, pracodawca ma obowiązek wypłacenia różnicy między świadczeniami. Jeśli wypłacone odszkodowanie nie jest niższe od odprawy, wówczas odprawa nie przysługuje.

 

Mają Państwo wątpliwości czy należy się Państwu odprawa emerytalno-rentowa lub pośmiertna? Zapraszamy na konsultacje z adwokatami i radcami prawnymi z Kancelarii Centrum Prawa Pracy.