Czy pracodawca może zmusić Cię do zaszczepienia się na COVID-19
Obecnie nasz rząd realizuje Narodowy Program Szczepień, w którym Polacy szczepią się na koronawirusa. W związku z tym powstaje dużo pytań o to, czy pracodawca może wymagać od pracownika zaszczepienia się na COVID-19.
Obowiązki pracodawcy a COVID – 19
W 2020 roku wiele firm musiało zmienić model swojego funkcjonowania. Część przedsiębiorstw pracuje zdalnie, a jeszcze inni walczą o to, aby przetrwać ten trudny czas na rynku. Wiadomym jest, że pracodawcy wiążą duże nadzieje ze szczepionką przeciwko COVID-19. Upatrują w tym szansy na powrót do normalnego funkcjonowania zarówno przedsiębiorstwa, jak i gospodarki. Tutaj jednak powstaje pytanie czy mogą wymagać od pracownika zaszczepienia się przeciwko koronawirusowi.
Kodeks pracy, w swym art. 2221 wskazuje, że w razie zatrudniania pracownika w warunkach narażenia na działanie szkodliwych czynników biologicznych, pracodawca stosuje dostępne środki eliminujące narażenie. Jeżeli jest to niemożliwe – ograniczające stopień tego narażenia, przy odpowiednim wykorzystaniu osiągnięć nauki i techniki.
Z tego przepisu wynika obowiązek ochrony pracowników przed szkodliwymi czynnikami biologicznymi. Pracodawca może go realizować przez nakazanie podjęcia przez pracodawcę możliwych środków eliminujących zagrożenie. Dopiero gdy to byłoby niemożliwe, pracodawca ma obowiązek ograniczyć stopień narażenia na czynniki biologiczne. Działania mające na celu całkowite wyeliminowanie zagrożenia i jego ograniczenie, muszą być podjęte przez pracodawcę z nadzwyczajną starannością. Również z wykorzystaniem osiągnięć nauki i techniki.
Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z ministrem właściwym do spraw pracy, uwzględniając zróżnicowane działanie czynników biologicznych na organizm człowieka oraz konieczność podjęcia niezbędnych środków zabezpieczających przed zagrożeniami wynikającymi z wykonywania pracy w warunkach narażenia na działanie czynników biologicznych, określi, w drodze rozporządzenia:
- klasyfikację i wykaz szkodliwych czynników biologicznych,
- wykaz prac narażających pracowników na działanie czynników biologicznych,
- szczegółowe warunki ochrony pracowników przed zagrożeniami spowodowanymi przez szkodliwe czynniki biologiczne.
Pracownik a szczepienie przeciwko COVID-19
Wprowadzono rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 22 kwietnia 2005 r. w sprawie szkodliwych czynników biologicznych dla zdrowia w środowisku pracy oraz ochrony zdrowia pracowników zawodowo narażonych na te czynniki. W załączniku do rozporządzenia wymieniono te czynniki. Rozporządzenie to wskazuje również, że w przypadku wystąpienia lub możliwości wystąpienia w środowisku pracy szkodliwego czynnika biologicznego, przeciw któremu jest dostępna szczepionka, stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 6 września 2001 r. o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
Wprowadzono rozróżnienie i podział zagrożeń na określone w rozporządzeniu grupy. Przynależność do jednej z grup decydować może o zakresie czynności pracodawcy wobec pracownika. W dniu 11 grudnia 2020 na mocy rozporządzenia Ministra Zdrowia zmieniono uaktualniono rozporządzenie o chorobę Sars-cov 2 (corona wirus).
Czy pracodawca może zmusić Cię do zaszczepienia się przeciwko COVID-19
Powyżej wskazane przepisy, pomimo wprowadzenia odniesienia do Corona wirusa, nie wprowadzają obowiązku zaszczepienia pracownika. Wskazują, że pracodawca może podejmować działania zmierzające do zaszczepienia pracownika, co jest uzależnione jednak od woli pracownika. Powyższe przepisy wskazują więc, że pracodawca nie może wymagać od pracownika zaszczepienia, a wymaganie tego może stanowić nieprawidłowość prowadzącą do zarzutu o dyskryminację.
Obowiązek szczepienia może być jednak zastosowany zgodnie z ustawą o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi. W przepisie wskazano, że w celu zapobiegania szerzeniu się zakażeń i chorób zakaźnych wśród pracowników narażonych na działanie biologicznych czynników chorobotwórczych, przeprowadza się zalecane szczepienia ochronne wymagane przy wykonywaniu czynności zawodowych.
Oceniając zapisy wskazanego rozporządzenia, można zauważyć oderwanie się katalogu chorób wymagających szczepienia od aktualnej rzeczywistości. Wobec braku aktualizacji rozporządzenia, pracodawca w obecnym stanie prawnym, nie ma możliwości narzucić nam obowiązku poddania się szczepieniu przeciwko Corona wirusom.
Pracodawca zwolnił Cię z powodu braku zgody na szczepienie przeciwko COVID-19? Skontaktuj się ze specjalistami z Kancelarii Centrum Prawa Pracy – skutecznie walczymy o prawa pracownika.
